ΚΑΣΤΡΟ ΜΑΚΡΥΝΙΤΣΑΣ (Ν. ΣΕΡΡΩΝ)

 

ΟΧΥΡΟΣ ΛΟΦΟΣ

     Ένα χιλιόμετρο ανατολικά από το χωριό Μακρυνίτσα του νομού Σερρών, πάνω σε απότομο λόφο με ονομασία "Μοναστήρι της Καλογραιάς", υπάρχουν λιγοστά ερείπια οχυρώσεων. Πρόκειται για  μια άγνωστη οχυρή θέση η οποία πιθανότατα αποτελούσε έναν οχυρωμένο οικισμό (κάστρο). Η εγκατάσταση εντοπίζεται κατά μήκος της μακρόστενης κορυφής του λόφου σε υψόμετρο που κυμαίνεται από 485-505 μέτρα. Πιθανή χρονολόγηση είναι η πρωτοβυζαντινή περίοδος (;). Η θέση του υψώματος είναι ακριβώς στον πρώτο λόφο αμέσως δυτικά από τις κατασκηνώσεις "Άξιον Εστί".

ΝΟΜΟΣ: ΣΕΡΡΩΝ

ΧΩΡΙΟ: ΜΑΚΡΥΝΙΤΣΑ

ΥΨΟΜΕΤΡΟ: 485-505

ΧΡΟΝΟΛΟΓΗΣΗ: ΒΥΖΑΝΤΙΝΟ (;)

Ο ΛΟΦΟΣ-ΣΤΟ ΒΑΘΟΣ ΔΕΞΙΑ Η ΜΑΚΡΥΝΙΤΣΑ

 ΘΕΣΗ ΚΑΙ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ

   Η οχυρή αυτή θέση ανατολικά της Μακρινίτσας βρίσκεται στους πρόποδες του όρους Μπέλες σε υψόμετρο 505 μέτρων. Στις δυτικές υπώρειες του φυσικού οχυρού λόφου κυλάνε τα νερά απότομης ρεματιάς με ονομασία << (ρέμα) της Καλογραιάς>> και στις ανατολικές υπώρειες μια βαθιά ρεματιά με ονομασία Κεστελενίκ. Όλες οι πλευρές του λόφου είναι κρημνώδεις ή επικλινείς. Στον λόφο υπάρχει πολύ πυκνή βλάστηση. Η επιμηκής κορυφή του λόφου ακολουθεί πορεία στον άξονα βορρά-νότου. Το βόρειο άκρο αποτελεί το ψηλότερο σημείο του κάστρου (505μ.) και σε αυτό σχηματίζεται μικρός αυχένας που  διαχωρίζει τον λόφο με την βουνοπλαγιά. Στο σημείο αυτό πιθανολογείται ύπαρξη πύργου. Ορατά ερείπια υπάρχουν μόνο στο  νότιο άκρο που ειναι εμφανή θεμέλια κατεστραμμένου τείχους μέσα σε όγκους λιθοσωρών.  Εντός του περιβόλου υπάρχουν ερείπια τετράπλευρων κτισμάτων, πιθανόν οικιών.

ΕΡΕΙΠΙΑ ΝΟΤΙΟΥ ΤΕΙΧΟΥΣ 

ΕΡΕΙΠΙΑ ΝΟΤΙΟΥ ΤΕΙΧΟΥΣ 

ΔΙΑΣΠΑΡΤΑ ΚΕΡΑΜΙΚΑ

Ο ΛΟΦΟΣ ΑΠΟ ΝΟΤΙΑ-ΔΥΤΙΚΑ

ΙΣΤΟΡΙΑ

      Άγνωστη η ιστορία για την οχύρωση στον συγκεκριμένο λόφο. Στο αρχαιολογικό δελτίο 55-Β'2 υπάρχει αναφορά για την συγκεκριμένη θέση που αναφέρει: Στην κορυφή δυσπρόσιτου δασωμένου λόφου, 500-800 ανατολικά της Μακρινίτσας, υπάρχει οχυρή θέση με ορατά θεμέλια λιθόκτιστων τοίχων και διάσπαρτα κεραμίδια και κομμάτια πίθων. Τα ευρήματα που παραδόθηκαν είναι δύο χάλκινα νομίσματα Ιουστινιανού, χάλκινα μικροαντικείμενα και όστρακα κεραμικής. Βάσει των ευρημάτων το οχυρό τοποθετείται στους υστερορωμαϊκούς- παλαιοχριστιανικούς χρόνους (πρωτοβυζαντινή περίοδος). 

      Από την άλλη μεριά η ονομασία του λόφου "Μοναστήρι της Καλογραιάς" μας παραπέμπει σε ύπαρξη μοναστηριού.  Δεν αποκλείεται ο λόφος στην αρχή να ήταν κάστρο και σε άγνωστη χρονική  περίοδο μεταγενέστερα να μετατράπηκε σε μοναστήρι. Όλα αυτά βέβαια με επιφύλαξη, αφού η πυκνή βλάστηση έχει σκεπάσει τα πάντα στον λόφο και δεν επιτρέπει λεπτομερέστερη έρευνα του χώρου.

      Από αυτήν την οχυρή θέση  υπάρχει ταυτόχρονα ορατότητα στην λίμνη Κερκίνη και στην λίμνη Δοϊράνη. Στρατηγικά μπορούσε να ελέγχει το πέρασμα του δρόμου που  διέρχονταν μεταξύ του Μπέλες και των Κρουσσίων όρεων που οδηγούσε από την περιοχή του Σιδηροκάστρου στην λίμνη Δοϊράνη και αντίστροφα. 

 Ο ΛΟΦΟΣ ΚΑΙ ΣΤΟ ΒΑΘΟΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑ Η ΛΙΜΜΗ ΚΕΡΚΙΝΗ

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ 

     Η προσέγγιση στον λόφο είναι επίπονη και δύσκολη λόγω της πυκνής βλάστησης. Το πιο βατό σημείο πρόσβασης σήμερα είναι μέσω του βόρειου αυχένα της κορυφής του λόφου. Μπαίνοντας στο χωριό της Μακρινίτσας με το όχημα μας, ακολουθούμε πινακίδες που μας οδηγούν στις Κατασκηνώσεις "Άξιον Εστί".  Στο ύψος της κατασκήνωσης αφήνουμε το όχημα και από εκεί κινούμενοι ανατολικά με πεζοπορία παράλληλα με τον μαντρότοιχο της κατασκήνωσης φθάνουμε στο ρέμα της Καλογραιάς. Η διάσχιση του ρέματος είναι αδύνατη. Κινούμαστε ανηφορικά βόρεια μέσω του έναντι λόφου, που μετα από 30 λεπτά θα μας οδηγήσει στον βόρειο αυχένα. Η πεζοπορία συστήνεται σε έμπειρους πεζοπόρους. Η οργιώδης βλάστηση μειώνει την ορατότητα και δυσκολεύει την προσέγγιση. 

 

ΧΑΡΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ

Το ακριβές σημείο του κάστρου, φαίνεται τέρμα κάτω σε χάρτη Google κάνοντας κλικ στο σημείο που αναγράφει: Τόπος

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 

• Σαμσάρης Πέτρος, «Βυζαντινοί τόποι και μνημεία της κάτω κοιλάδας του Στρυμόνα», 2004, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων – Διδακτορική Διατριβή, σελ. 680-681 στο λήμμα Μακρινίτσα.
• ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ 51-Β'2 (1996), σελίδα 576 (Μακρυνίτσα), ΒΑΛΛΑ Μαγδαληνή.